Saturday, October 27, 2007

Halló halló !

Fyrst vil ég þakka öllum þeim sem kíkt hafa hingað inn undanfarnar vikur og mánuði, tryggð ykkar er mikils virði.

Leti er löstur og pennaleti er nánast synd því sá sem hefur skoðanir og vill koma þeim á framfæri hefur enga afsökun fyrir því að nenna ekki að skrifa nokkrar línur á dag. Bót og betrun er lofað.


Tíu negrastrákar, litlir, eru talsvert í umræðunni þessa dagana. Sitt sýnist hverjum, flestir fagna endurútkomu bóka sem tengdar eru minningum úr æsku en örfáir fá hland fyrir hjartað og finna sér eitthvað til að þrasa um. Sjálfur man ég mest eftir tígrisdýrunum sem hlupu svo hratt í hringi að þau bráðnuðu og urðu að smjeri. Osta og smjörsalan missti af glimrandi sponsi þar. Eftir nokkurn lestur hér í netheimum hef ég komist að þeirri niðurstöðu að rasismi er tvíeggja sverð. Þeir sem hatast út í fólk af "erlendum" uppruna og hinir sem hatast út fólk sem hatast út í fólk af "erlendum" uppruna. Hvorugur hópurinn vinnur mannkyninu nokkurt gagn með hatri sínu.

En aumust eru þó rök þeirra sem hengja sig í orðanna hljóðan, "ég er hvít, þessvegna er ég hvítingi, maðurinn minn er svartur þessvegna er hann svertingi" eins og ein mannvitsbrekkan skrifaði í blogg sitt í dag. Í fyrsta lagi þá erum "við" ekki hvít og þ.a.l. ekki hvítingjar, ekki frekar en við erum bleik og heitum bleiknefjar, heldur tilheyrum við rasa sem heitir Caucasoid (http://en.wikipedia.org/wiki/Caucasian_race) og erum, ef eitthvað, "andlitslituð" eins og krakkarnir segja. Og svo er "svertinginn" sem blogg-kerlingin sefur hjá ekki "svartur" og þ.a.l. ekki svertingi heldur tilheyrir hann rasa sem heitir Negroid (http://en.wikipedia.org/wiki/Negroid) og svo er hann líklega dökkbrúnn, nema nátturulega hann sé "Blámaður" og þá vísast kolbikasvartur. En hann er þá samt ekki "kolbikasvertingi" heldur "NEGRI" !!! og þeir sem leggja einhvern annan skilning í það orð, heldur en tilvísun í uppruna ættarleggsins sem viðkomandi tilheyrir, eru sannarlega "rasistar" og á miklum villigötum.

Latneska orðið "niger" þýðir svartur og, ef menn vilja hártogast um málið, þá er íslenska orðið "negri" ekkert annað en íslenskun á því orði og þýðir þ.a.l. "svertingi".... Það er hinsvegar niðrandi orðið "Nigger" með tveimur g-um, sem við ættum að forðast að nota, en eingöngu vegna þess að því fylgir merking og hugarfar menningarheims sem á lítið skylt við okkar. Enda taka fæstir Íslendingar sér það í munn.

Tíu litlir negrastrákar er barnagæla og hefur ekkert með fordóma núlifandi kynslóðar að gera.


Hættið að þrasa um meinlausar barnabókmenntir og innprentið ekki ykkar eigin fordóma í ritverk sem fyrri kynslóðir hafa getað lesið og haft gaman af án þess að bíða af því nokkurn skaða. Og negrar eru ekki verri menn þótt þeir séu ekki kallaðir "Svertingjar" í tíma og ótíma.

Gleymum ekki að Andrés Önd er bannaður í Finnlandi, en reyndar af allt annarri ástæðu. Hann er nefnilega nakinn að neðan og það þykir ekki par fínt í því landi. En þar má drekka vodka eins vatn og enginn segir neitt við því.

4 Comments:

Anonymous Anonymous said...

Það er flökkusaga að öndin sé bönnuð í Finnlandi.

Og tígrisdýrin voru í Litla svarta Sambó en ekki 10 litlum negrastrákum. Annars ekki svo vitlaus pistill. Ég ætla samt ekki að kaupa negrastrákabókina handa mínum krökkum, hún fór alltaf í taugarnar á mér sem krakka.

10/28/2007 7:51 AM  
Blogger Hjörtur Howser said...

Finnar eru samt fyndnir.

Já tígrarnir voru í Sambó, veit ég það, enda var ég létt að sítera í "negra" barnabókmenntir yfirhöfuð.

Kom kannski út eins og ég væri að meina að einn væri öðrum líkur og erfitt fyrir óvanan að þekkja á milli. Svona svipað og aðeins bændur geta þekkt eina kind frá annarri.
En það var samt ekki það sem ég var helst að hugsa heldur hitt að mér þykir aumt þegar vælukjóarnir finna sér ekkert betra að þrasa um en meinlausar barnabókmenntir. Ég held nefnilega að börnin upplifi ekki rasisma nema í gegnum fullorðna fólkið. Þau leika sér saman óháð húðlit og uppruna. Og þaðan af síður taka þau tillit til trúarbragða viðkomandi, enda trúarbrögð hluti af fordómaflóru fullorðinna ásamt og með rasismanum og náungahatrinu.

Það er mergurinn málsins, ekki hvort svertingjar eru kallaðir það eða negrar eða eitthvað allt annað. Eðlilegast þætti mér að hver negri væri kallaður sínu eigin nafni, svona svipað og við köllum hvert annað Jón eða Gunnu en segjum ekki þessi hvítinginn eða hinn.

En uppnefni eins og Niggari, Handklæðahaus, Júði, Grjón, Tæja eða kynvillingur gjaldfella uppnefnarann meir en þann uppnefnda. Höfum það í huga.

10/28/2007 1:45 PM  
Anonymous Anonymous said...

Já, ég skil hvað þú ert að fara, Hjörtur. En mér finnst þetta ekki snúast um rasisma beinlínis. Orðið negri er vissulega rétt orð yfir tiltekinn kynþátt, og var á árum áður notað sem fræðiheiti á sama hátt og kákasusmenn (eða caucasian). Hins vegar er ekki hægt að horfa framhjá því að orð eru þeim eiginleika gædd að gildishlaðast. Um orðið "fáviti" má segja nákvæmlega það sama og um orðið "negri" - það var fullkomlega rétthátt fræðiheiti á sínum tíma. Það sama gildir um orðið "kynvillingur". Það breytir því ekki að í dag forðumst við að nota þessi orð, því þau eru gildishlaðin og niðrandi.

Ég þekki ekki marga blökkumenn, en þeir sem ég þekki eru allir sammála um það að orðið "negri" sé mjög særandi.

Og það er þetta fólk sem mér finnst málið snúast um. Ekki börnin okkar. Ekki beinlínis. Enginn verður rasisti af því að lesa Negrastrákana. En það er særandi fyrir fólk að heyra börn nota orðið negri. Og það er særandi þegar hörundsdökk börn eru kallaðir negrar á leikskólanum, þótt það sé ekki sagt með rasisma í huga.

Hugsaðu þér svo annað: Börn á leikskólaaldri sem lesa Negrastrákana læra orðið negri en leggja fráleitt neina neikvæða merkingu í það. Þetta er bara enn eitt orðið, og við lærum orð jú á hlutleysisgrundvelli, nema foreldrar okkar prenti gildi þeirra inn í okkur. Nú eldist leikskólabarnið og kallar svart fólk negra. Síðan lærir það smám saman að orðið negri hefur á sér neikvæðan stimpil (þú getur þó ekki neitað því). Hvað á barnið þá að halda? Mér sýnist það vera annað af tvennu: Annað hvort að foreldrar sínir séu rasistar, eða þá að eitthvað sé bogið við negra. Kannski eru þetta fullmiklar fabúleringar, en mér finnst þetta samt vera eitthvað sem vert er að hafa í huga.

Hvað sem öðru líður finnst mér skiljanlegt að fólk "þrasi" um þessa bók. Hún er vissulega frekar meinlaus, en það breytir því ekki að við búum í samfélagi þar sem sífellt meira er um hörundsdökkt fólk, og þetta er særandi fyrir það. Þetta var fínt þegar ég var að lesa bókina sem barn - en ég sá líka aldrei svart fólk nema í sjónvarpinu. Ég held að ég hafi ekki átt samræður við svartan einstakling fyrr en ég var orðinn 13 ára, og það var í Bandaríkjunum. Tímarnir eru breyttir, og þessi bók er tímaskekkja.

Á hinn bóginn finnst mér fráleitt að nota orð eins og "rasisti" óvarlega. Ég held að afskaplega fáir sem kaupa þessa bók geri það vegna rasisma - ef einhver. Útgefendurnir gáfu hana ekki út á nýjan leik vegna rasisma. Að halda því fram er ekkert nema mannvonska. Þetta var vanhugsað, ekki annað.

Annars bið ég þig bara vel að lifa.

11/05/2007 1:08 AM  
Blogger Hjörtur Howser said...

Fínt innlegg og ágæt hugleiðing. Og valid point

11/05/2007 2:11 AM  

Post a Comment

<< Home